- Algemeen
- Openbaar groen
- Machines & Materieel
- Tuinaanleg & Onderhoud
- Digitalisering & Software
- Sportvelden
De Nederlandse en Belgische boomkwekerijsector heeft tijdens de coronacrisis goed gedraaid. Kwekers die zich toeleggen op Belgische overheidsprojecten vormen daarop een uitzondering, omdat overheidsprojecten on hold gingen of werden afgeblazen. Dit concludeert Greenpro na gesprekken met kwekers uit beide landen. Niet alleen de lockdown ligt daaraan ten grondslag. Ook schaarste is zowel een oorzaak als een gevolg van de run op groen.
Er waren ook kwekers die later in het jaar in spanning zaten. David Moerings kweekt Skimmia in Boskoop. Toen in maart de handel enkele weken op slot ging, had Moerings Skimmia daar weinig zorgen over. Maar in het najaar van 2020, toen de ondernemer in 2020 behoorlijk wat orders had lopen bij Belgische en Nederlandse tuincentra, sloten deze hun deuren. Dat zorgde voor een streep door de oorspronkelijke tuincentra-orders. Ook bloemenwinkels en bouwmarkten in Duitsland zegden orders af.
Crisis maakt creatief
Moerings vertelt: “We hebben flink gepuzzeld hoe we de producten op een andere manier konden afzetten. Vooral bij de wat grotere potmaten die bestemd zijn voor tuincentra zoals P7,5 en P10 die we vooral in oktober en november verkopen was dat moeilijk, hun middenprijs was een stuk lager dan normaal. Met ketens die hun afspraken niet konden nakomen zijn we om tafel gegaan. We hebben naar flexibele oplossingen gezocht zoals een deel door te laten verkopen aan een andere partij, of wekelijks kleinere partijen te leveren aan een klant in plaats van in één grote levering zoals gebeurt bij grote Skimmia-acties van tegen de honderd karren. Daar zat de nodige tijdsdruk achter, want du moment dat Skimmia gaat bloeien, kun je hem niet meer verkopen. We hebben er alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk planten bleven staan. Als meer kwekers dat hadden moeten doen, was er komend jaar een overschot ontstaan. Gelukkig hebben we eind januari en in februari de schade goed ingehaald. Al bij al was het geen slecht jaar, maar het had beter gekund.”
Willaert Boomkwekerij in het Belgische Roeselare is een groothandelsbedrijf met afdelingen tuinaanleg, tuincentrum, cash & carry, gemeenten en steden. Het werkt met zestien productiebedrijven die uitsluitend voor Willaert kweken en daarnaast is het een handelsbedrijf. Het bedrijf koopt veel in Nederland in, maar ook in Frankrijk, Duitsland en Italië. Bart Jackers van Willaert zit al meer dan twintig jaar als verkoper in het vak en heeft aan 2020, toen corona toesloeg, zakelijk gezien het beste jaar ooit meegemaakt. “Planten en bomen voor de groensector zijn als warme broodjes over de toonbank gegaan, waardoor er tekorten bij de kwekers ontstonden. In de maand mei van dit jaar waren we bijna opgelucht dat de extreme drukte een beetje afnam, want we kregen moeite om bestellingen compleet te krijgen.”
Toen corona uitbrak in maart 2020 en overheden afkondigden dat even niemand in fysiek contact mocht komen met elkaar, heeft Willaert Boomkwekerij wel kort in spanning gezeten over hoe de situatie zich zou ontwikkelen. Het bedrijf lag ongeveer tien dagen stil in die periode. Voor werk konden transporten doorgaan, maar er golden wel strenge maatregelen voor de fysieke omgang tussen mensen. Jackers: “Ons bedrijf telt meer dan honderd medewerkers en maakt dagelijks dertig vrachtwagens klaar voor transport. We hebben in die tien dagen ons logistieke apparaat onder de loep genomen, om te kijken hoe we dit zodanig konden inrichten zonder dat er fysiek contact zou plaatsvinden. Toen we dat op orde hadden, zijn we weer opgestart. Verkopers in de binnendienst zijn zo veel mogelijk van huis uit gaan werken waardoor er op kantoor meer ruimte vrij kwam voor administratief personeel. Op kantoor werden ook schermen geplaatst.” Willaert Boomkwekerij is blijven uitleveren. In Italië was de corona-situatie zeer ernstig. Met dat land lag de handel drie tot vier weken stil, waardoor hier tot mei niet ingevoerd kon worden. Vanaf mei normaliseerde de handel en richting het najaar gingen de zaken bovengemiddeld goed. “In mei 2020 hebben we bovendien ontzettend geprofiteerd van de opening in april van Belgische tuincentra die diervoeding verkopen. Omdat mensen niet op vakantie mochten, investeerden zij massaal in hun tuin.”
Boomkwekerij Fleur is een grote importeur, distributeur en groothandel in bloemen en planten in Zonnebeke. Het bedrijf levert voornamelijk aan tuincentra en grootwarenhuizen en is voor een klein deel actief op de openbare markt. Projectmanager Lien Vanpoucke: “Fleur heeft in alle segmenten geboomd tijdens de coronacrisis. Mensen mochten niet meer uit eten in restaurants en op vakantie en gaven prioriteit aan onder andere hun tuininrichting. Doordat de winkels in de loop van 2020 weer open mochten, heeft corona een beperkte impact op ons gehad. Helemaal zijn we niet gespaard, want de periode waarin de winkels sloten, vormt normaliter voor ons de drukste periode van het jaar. Maar we kwamen eind 2020 op hetzelfde niveau terug als 2019. 2021 werd vervolgens een zakelijk jaar als nooit tevoren.”
Boomkwekerij Udenhout in het Brabantse Udenhout heeft ook een buitengewoon goed jaar gedraaid tijdens corona. Snel werden er maatregelen getroffen om fysiek afstand te kunnen houden van elkaar. Het gros van de leveringen kon Boomkwekerij Udenhout vrij vroeg weer oppakken. Partijen die waren afgezegd zette men terug of verkocht men alsnog door de creativiteit aan te spreken. Verkoper bij Boomkwekerij Udenhout Franky Vandeputte heeft zijn klanten vooral in Frankrijk. “Voor zowel Frankrijk als België is de omzet toegenomen, sowieso doordat Boomkwekerij Udenhout er sinds vorig jaar een verkoper bij heeft in zijn team. Door de Brexit legden Engelsen en Ieren in het najaar van 2020 massaal voorraden aan voordat de maatregelen aan de VK-grenzen in werking traden. Door de business-to-business handel op Engeland leverde dat voor Boomkwekerij Udenhout behoorlijk wat op. Ook voor het komende jaar zijn er over de hele linie veel orders geplaatst, ook vanuit België. Er is schaarste op het gebied van alles: bomen, bos- en haagplantsoen, in het bijzonder op het gebied van fruitbomen.”
Boomkwekerij Dirk Waelkens in Zulte ligt op een half uur afstand van Gent. De core business bestaat uit Taxus, haagplanten, sierplanten en kerstbomen. Zoon Bert nam in 2016 het bedrijf van zijn vader Dirk over. “Het jaar 2020 hebben we goed doorstaan, maar ook in 2019 merkten we reeds een tekort aan planten en bomen. Dit tekort is te wijten aan een samenloop van factoren zoals een tekort aan kwekers -veel bedrijven in België zijn reeds gestopt-, vervanging door de schade van de droge zomers en heraanleg van tuinen nadat grote perken aangetaste Buxus zijn vervangen.”
Bij de start van de lockdown in maart 2020 zat Waelkens met zijn handen in het haar. “Van maart tot mei wordt hier het grootste deel van de productie van 2019 verkocht, wat een ramp betekende bij een totale lockdown.” Normaal gesproken start Waelkens die maand met de productie van zijn containerteelt. Taxus en haagplanten worden in april in de volle grond geplant. Het bedrijf had daarvoor reeds alle materialen ingekocht bij de leveranciers. “We wisten niet hoe deze crisis zou uitpakken, onze vrees was dat we alles konden weggooien. Maar nu wij de volledige balans opmaken kunnen we opgelucht ademhalen en zien we dat we even goed gedraaid hebben zoals andere jaren. Wellicht was 2020 zelfs nog iets beter dan 2019.” Waelkens concludeert dat de boomkwekerijsector in België over het algemeen goed is weg gekomen vergeleken met andere sectoren, de horeca- en reisbranche voorop. “We mogen nauwelijks klagen”, vindt hij.
Alhoewel de algemene tendens positief is, was het tijdens de coronacrisis niet overal rozengeur en maneschijn in de Belgische boomkwekerijsector. Waar in Nederland volgens Thomas de Ruiter van Boomkwekerij Udenhout de aanbestedingen bij overheden doorgingen aangezien de bouwplannen jaren van tevoren klaar liggen, was in België op de openbare markt een ander beeld zichtbaar. “De particuliere markt is booming, maar ik heb de indruk dat sinds de komst van corona de openbare aanbestedingen op een lager pitje staan,” merkt Jackers van groothandel Willaert Boomkwekerij op. “Sterker nog, die projecten hebben door corona allemaal stil gelegen en zijn uitgesteld of afgeblazen. Overheden plannen projecten wel van tevoren in, maar door omstandigheden worden die deadlines sowieso regelmatig overschreden. Kwekerijen die veelal kweken voor overheidsprojecten hebben het in elk geval moeilijk in België. Groen blijft hoe dan ook een positieve invloed hebben in het straatbeeld. We hopen dat de draad snel weer wordt opgepakt.”