Circulair, duurzaam en natuurinclusief bouwen. MKI-waarde zou leidend moeten zijn

Circulair, duurzaam en natuurinclusief bouwen is de trend. MBI De Steenmeesters investeert hierin door haar producten steeds verder te verduurzamen en door bewustwording te creëren. “Samen zorgen we voor meer impact.”

Producent MBI De Steenmeesters produceert hoogwaardige sierbestrating, gevelstenen en tuintegels op basis van beton en keramiek. Mirjam Rosman, manager marketing & communicatie: “Alles wat wij kunnen doen op het gebied van verduurzaming, heeft enorme impact op de duurzaamheid van de bouw. Elke kleine verbetering die we aanbrengen in onze gevelstenen en bestrating, helpt daarbij. Daar zijn wij ons zeker van bewust en dus ook continu mee bezig.”

In principe is een product pas echt circulair als de grondstoffen hergebruikt worden voor de productie van hetzelfde type product. MBI maakt met name ongewapende betonproducten, stenen en tegels. Die worden na einde levensduur veelal gebroken en gebruikt als verharding onder asfalt. Rosman: “Dat valt dan onder de noemer downcycling, maar is wel nodig. Zeker nu we goed moeten kijken naar de beschikbaarheid van grondstoffen. Beton is hartstikke circulair, maar er is niet genoeg van beschikbaar omdat oude stenen gebruikt worden voor andere bouwprocessen.” Dit levert een spanningsveld op. Zo bestaan de producten van MBI op dit moment voor minimaal 15% uit hergebruikt beton (schoon puingranulaat). “Soms eist de gemeente waar gebouwd wordt, dat dit percentage hoger is; 25 of zelfs 50%. Dat kan zeker, maar betekent niet altijd de meest duurzame oplossing. Onze grondstoffen liggen letterlijk op straat en zijn nog in gebruik. Het is dan ook een mooie grondstof, die te gebruiken is voor veel toepassingen.”

Naast de beperkte beschikbaarheid van herbruikbare grondstoffen, speelt ook wetgeving een rol. Hoewel het logisch zou zijn als de fabrikant bij het afleveren van bijvoorbeeld nieuwe bestrating de oude zou meenemen voor hergebruik, gebeurt dit in de praktijk niet. Aannemers houden dit liever zelf, om ter plekke tot puingranulaat te verwerken en te hergebruiken onder wegen die zij gaan aanleggen.   ❯
“Duurzaamheid en circulariteit moet vanuit verschillende standpunten worden bekeken voor je daar een oordeel over hebt”, vindt Rosman. “Wij richten ons met onze productie van stenen op het verkleinen van de impact op het milieu. Dit doen we door processen te verbeteren en minder cement te gebruiken. Daar is onze productontwikkeling momenteel op gericht. Cement heeft immers een veel hogere milieu-impact dan puin.”

Daarom zou het volgens MBI beter zijn om te kijken naar de MKI-waarde van een product. MKI staat voor Milieu Kosten Indicator. De MKI-waarde geeft aan of een product duurzaam geproduceerd is. Een lage MKI-waarde betekent een kleine belasting van het milieu. “De branche is goed op weg hierin, met het zoeken naar de beste oplossing. Dat kan wel eens betekenen dat een bepaalde productie voor het milieu op de lange termijn niet positief is. De milieu-impact die je ooit gehad hebt, gaat immers niet verloren, maar krijgt weer een functie in iets nieuws. Als branche werken we samen aan de moederbestekken; de minimale normering waaraan onze stenen moeten voldoen. We leggen onszelf ook een doelstelling op in het Betonakkoord. Door met veel fabrikanten samen te werken, maken we zo veel impact.”

Helemaal cementloos produceren, is erg lastig. Er is toch een activator nodig om beton hard te maken. Al zijn er wel ontwikkelingen op dit gebied. “Dan moet je je afvragen: als je geen cement gebruikt, wat dan wel? Een product zonder CO2-label? Hoe zit het dan met recycling en duurzaamheid? Het maakt nogal verschil of een product een levensduur heeft van vijftig jaar of van honderdvijftig jaar. Daarom is de MKI-waarde van belang. Daarmee kun je appels met peren vergelijken.”

MBI maakt zich er hard voor om die boodschap gedragen te krijgen in de markt. Daarbij geeft het bedrijf zelf het goede voorbeeld, met volledig groene elektriciteit uit eigen windmolens en zonnepanelen. Daarnaast is alle interne transport elektrisch en wordt er amper gas gebruikt bij de productie. “Alle zaken met milieu-impact worden onder de loep genomen en aangepast. Daar zijn we dagelijks mee bezig. We willen ook op de lange termijn kunnen waarborgen dat onze producten lang meegaan.”

Natuurinclusief bouwen is ook in deze branche sterk in opkomst. Zo zien we steeds vaker bestrating met een functie, zodat deze bijdraagt aan groen en biodiversiteit. “Het is mooi om te zien hoe die acceptatie in woonwijken steeds verdergaat. Waar er vroeger geen onkruid tussen de bestrating mocht zitten, is er nu steeds meer stedelijke ontwikkeling met groen. Waarbij bestrating een functie heeft door er gras tussen te laten groeien of als waterafvoer. Ook deze klimaatadaptieve bestrating is een speerpunt voor ons. En niet alleen voor ons: ook hoveniers, verwerkers en stedenbouwkundigen zijn hier volop mee bezig. Mensen trouwens ook in hun eigen tuin. En al kunnen we niet bepalen wat zij daarmee doen, we kunnen wel bewustwording creëren.”