Coöperatie De Bloeimeesters bundelt krachten voor meer biodiversiteit

Coöperatie De Bloeimeesters is een collectief van hoveniers, kwekers, tuin-, landschaps- en beplantingontwerpers dat de handen ineen heeft geslagen om Nederland groener te maken. Ze hebben de ambitie om de duizenden vierkante meters grauw en grijs – die de Nederlandse bedrijfsterreinen nu nog zijn – om te toveren tot groene oases vol biodiversiteit. Zodat het er voor zowel mens als dier beter toeven is en Nederland zich beter aanpast aan het veranderende klimaat. Op deze pagina’s zetten ze hun visie uiteen.

De mens heeft een diepgewortelde relatie met planten. Het is van groot belang om onze woon- en leefomgeving daarop in te richten. De jeugd is steeds minder in contact met de natuur. Openbaar groen is de eerste kans om kinderen weer in aanraking te laten komen met planten, dieren, natuurlijke processen en de seizoenen. Beplanting is cruciaal voor de gezondheid van onze omgeving: planten en bomen leveren zuurstof en halen CO2 en luchtvervuiling zoals fijnstof weg. Bomen koelen ons af in de zomer, verbeteren de luchtvochtigheid en kunnen geluid dempen. Met planten die de bodem bedekken blijft de bodem vochtig en laten we regenwater trager naar het riool stromen. Door waterberging en infiltratie heeft het riool een minder hoge piekcapaciteit nodig.  En natuurlijk hebben planten ecologische waarde: als voedselbron en leefgebied voor dieren zoals insecten, vogels en egels.

Bij het gebruik van planten in de bebouwde omgeving gaat het over het scheppen van een goede balans tussen beplanting en bebouwing. Groen speelt een cruciale rol in het creëren van sfeer en een fijne ruimtebeleving. Tot slot heeft beplanting een enorme potentie voor waardevermeerdering voor onze bebouwde omgeving. Onze stelling is: groen kan een plek maken of breken, hoe goed (of slecht) de architectuur ook is.

Er is (in onze ogen) weinig zo troosteloos als een mislukte beplanting. De grote oorzaak hiervan ligt in zowel ontwerp, uitvoering als nazorg. Maar hoe doe je dit alles wel goed? Hoe zet je planten in voor vraagstukken waar onze openbare ruimte momenteel mee kampt? 

Bij het goed inrichten van een groene leefomgeving is het kiezen van de juiste soorten van bomen, struiken, en vaste planten essentieel. In onze complexe wereld van planten draait het om een gedegen soortselectie en verdeling over de ruimte. Een diepe kennis van- en ervaring met beplanting is daarbij cruciaal. De Bloeimeesters loopt hierin voorop in het werkveld. Om planten tot hun recht te laten komen moeten we goed weten wat hun behoeften zijn. Het zijn en blijven natuurproducten en dat bepaalt de manier waarop we er mee omgaan. Meebewegen met de natuur en er niet tegenin proberen te werken is het uitgangspunt. Het is de kracht van De Bloeimeesters dat wij kunnen informeren, adviseren en begeleiden vanuit onze gebundelde kennis over ontwerp, aanleg en onderhoud van beplantingen. Hiermee wordt gewaarborgd dat een nieuwe beplanting leidt tot een succesverhaal op korte en lange termijn. Een afwisselende, rijke, levende beplanting, passend binnen de stedelijke context.

De doelstelling van De Bloeimeesters is om te adviseren, te inspireren en de wereld op een slimme, duurzame, op de natuur geïnspireerde manier in het groen te zetten. Zo kunnen we samen met de natuur leven. Met respect voor de natuur, met kennis over de natuur, in contact met de natuur. De Bloeimeesters is geen traditioneel en standaard bureau, maar een sterk collectief met specialismen die steeds schaarser worden.

Samenwerking in de groensector is van alle tijden, maar zelden wordt er tussen groenontwerpers onderling samengewerkt. Vanuit de gedachte dat individuele visies niet altijd hoeven te botsen, maar  elkaar ook kunnen versterken, hebben De Bloeimeesters – een collectief van hoveniers, kwekers, tuin-, landschaps- en beplanting ontwerpers – de krachten gebundeld om Nederland op zoveel mogelijk verschillende manieren duurzaam te vergroenen. 

Dat vergroenen is een thema waar we de afgelopen decennia veel over gehoord hebben en, binnen de groensector, het ook veel over hebben gehad. Waar mogelijk worden er tegels gelicht, sedumdaken aangelegd en bloemenmengsels ingezaaid. Alle kleine beetjes helpen, maar De Bloeimeesters richten hun pijlen op grote projecten, bouwbedrijven, projectontwikkelaars, (landschaps)architecten, interstedelijke vergroening, parken, wijken, herontwikkeling van verouderde industriegebieden en vergroening van bedrijventerreinen. Locaties waar met veel groen maximaal resultaat behaald kan worden voor de leefomgeving, het lokale klimaat, de biodiversiteit en voor het grote plaatje, een groen en toekomstbestendig Nederland.   

De visie van De Bloeimeesters slaat aan. We bevinden ons in Nederland en wereldwijd op een kantelpunt, op het vlak van duurzaamheid en als het gaat over het huisvesten van de bevolking. Overal verschijnen groene woonvormen, of het nu hoogbouw, nieuwbouw of oude stadskernen betreft, Nederland is aan het veranderen. En daar dragen De Bloeimeesters, als platform voor inspiratie, advies, ontwerp, begeleiding en uitvoering, maar al te graag aan bij. 

De Bloeimeesters is een divers gezelschap van kwekers, hoveniers, tuin- en landschapsarchitecten. De beplantings ontwerpers en adviseurs ontbreken ook niet. Een jong, dynamisch team dat zich maar al te graag vastbijt in allerlei vraagstukken en ontwerpklussen omtrent het vergroenen van de openbare, semi openbare en private buiten (en binnen)ruimte. Met een divers team en een landelijke dekking is er altijd een Bloeimeester in de buurt. Met als uitgangspunt zo veel mogelijk samen aan opdrachten te werken is zowel klant als Bloeimeester gegarandeerd van een project dat vanuit verschillende zienswijzen tot het beste resultaat wordt gebracht. 

Neem nu dat bedrijventerrein, nergens in Nederland is het met warm en zonnig weer slechter vertoeven dan op de dicht betegelde aaneengesloten parkeervakken tussen de hoog en laagbouw van 21e-eeuwse industrieterreinen. De werkomstandigheden zijn weliswaar een stuk beter dan 200 jaar geleden, maar zet een stap buiten de fabriekshal of het kantoorpand en het aanzicht is veelal een combinatie van flink opgekroonde bomen, bij voorkeur een plataan, “want die kan zo goed tegen bestrating rond de wortels.” Een niet nader te noemen blok hufterproof groenblijvende heesters, mogelijk met een bloempje of besje, Cotoneaster of Spirea  komen voor de geest. Wadi’s, om al dat afvloeiende regenwater op te vangen, keurig gemaaid, als een ingezakt gazon. Degelijk, onderhoudsvriendelijk, gaat zo 40 jaar mee. Maar oh zo saai.

Terwijl deze plantvakken ook een zeer rijk en divers mengsel aan vaste planten, bomen en heesters zouden kunnen huisvesten. Variaties in beplanting, kleur, textuur en structuur. Meer ruimte voor groen, toch die grastegels nog een kans geven. Nodig wilde kruiden en planten uit om de randen van de parkeervakken te koloniseren. Deze soorten zijn immers vaak robuuster, beter bestand tegen het Nederlandse klimaat en uitdagende groeiomstandigheden. Daarnaast bieden ze menig ongewervelde voedsel en schuilplaats. Het is geen optie, het moet. De komende decennia zal het weer in Nederland extremer worden, hetere zomers, meer droogte, en meer hevige neerslag. Juist een bedrijventerrein, met al haar dichte gevels, platte daken, infra en parking zal het nog zwaar te verduren krijgen. 

Ja, de bodem is vaak schraal en het onderhoud beperkt, beregening al dan niet geheel afwezig. Maar met de juiste kennis is overal een groene oplossing voor te vinden. Met een slim plan en enkele kleine aanpassingen in het beheer kan ieder bedrijf een echte kantoortuin creëren. Groen, koel, biodivers en een prettige plek om te vertoeven. Om nog maar te zwijgen over het potentiële waterretentie van al dat dakoppervlak vol met vegetatie, uiteraard afgewisseld met een flinke hoeveelheid zonnecollectoren. Een geweldig habitat en als wateropvang een goede aanvulling op de mooi beplante wadi’s. En laten we eerlijk zijn, een pand in een goed, groen pak gestoken is ook gewoon een mooie binnenkomer en een visitekaartje voor het desbetreffende bedrijf.

Met de meer dan 100.000 hectare aan oppervlakte met een bedrijfsbestemming die Nederland rijk is, is er potentieel te over. Bedenk wat het integraal vergroenen van deze gebieden kan betekenen voor het klimaat adaptief maken van de steden. De relatieve rust die heerst op menig bedrijfsterrein betekent ook dat deze ruimte relatief geschikt is voor in het wild levende diersoorten, die meer en meer de stad opzoeken bij gebrek aan habitat elders. Dit in combinatie met de trend dat er steeds meer woonlocaties worden gerealiseerd in deze gebieden biedt kansen voor plant, mens en dier.

Voorbeelden van succesvolle groeninrichtingen van bedrijventerreinen te over: de Duitse Bettina Jaugstetter heeft er zelf haar handelsmerk van gemaakt. Met een verrassend kleurrijke en robuuste beplanting in combinatie met een  slimme, onderhoudsvriendelijke bodemtechniek worden zelfs de saaiste parkeerplaatsen een bezienswaardigheid. Ook onze eigen Iverna Zaalberg (Natuur bij Huis) toverde in Haelen een bloemenzee uit de grond, rijk aan wilde kruiden, aangevuld met robuuste vaste planten. Kleurrijk, biodivers en voor ieder seizoen een uitstekende gelegenheid om lekker in de kantoortuin te lunchen.  

De Bloeimeesters willen inspireren, maar ook vooral samenwerken. Vanaf de tekentafel betrokken zijn bij de (her)ontwikkeling van een project garandeert een passend ontwerp met een duidelijke visie op het lange termijn onderhoud. Alleen op die manier kan een teleurstellend resultaat worden voorkomen en maken we Nederland op een duurzame manier groener.  

Kijk voor meer inspiratie op www.debloeimeesters.nl