Platform voor de tuin- en groenprofessional
De Pen | Wim Peeters, Lector Boomverzorging Vives hogeschool Campus HIVB Roeselare

De Pen | Wim Peeters, Lector Boomverzorging Vives hogeschool Campus HIVB Roeselare

Bomen hebben tijd. Geven wij ze de ruimte?

Zowel in het openbaar groen als in privétuinen zijn bomen belangrijke structuurvormers. Ze vormen de groene ruimte, maar ze veranderen ook de groeiomstandigheden. Concurrentie voor water en groeiruimte, maar ook schaduw heeft een belangrijke invloed op de soorten die onder bomen groeien. Dat kan voor de ontwerper een beperking zijn, maar het is net zo goed een uitdaging voor wie op een creatieve manier een invulling wil geven aan de groene ruimte.

Nu hebben grote bomen een grotere impact op hun omgeving en vragen ze veel meer ondergrondse groeiruimte dan kleinere bomen. Het vraagt echter ook een lange periode eer ze die ruimte zowel ondergronds als bovengronds gaan opeisen. De ontwerper hoeft die ruimte niet ineens te voorzien. Die kan langzamerhand, bij iedere herinrichting van straat, plein of tuin vergroot worden. Als vuistregel wordt ervan uitgegaan dat die ondergrondse groeiruimte jaarlijks met een kubieke meter toeneemt. 40 kuub extra volstaat dus om de periode tot de volgende herinrchting te overbruggen. Wie in een ontwerp een toekomstboom wil integreren, hoeft dus niet alles in één keer te voorzien. Bomen hebben tijd.

Er zijn daarbij twee voorwaarden. Om te beginnen moeten we het aandurven om bestaande bomen te integreren. Een ontwerp wint daardoor aan kracht. Een groene omgeving met grote bomen is onbetaalbaar. De toegevoegde waarde van bestaande bomen in herinrichtingsprojecten kan nauwelijks onderschat worden. Een echt creatieve ontwerper kan met behoud van de structuurvormende elementen nog steeds zijn eigen stempel drukken. Een ontwerp verliest niet aan kracht omdat bestaande elementen geïntegreerd worden. Als we het logisch vinden dat bestaande, historische gebouwen behouden blijven en deel uitmaken van het nieuwe plan, kan dat net zo goed voor de bestaande bomen.

Moeten we daarom koste wat kost alle bomen behouden? Ik durf het te betwijfelen. Een duurzaam groenbeleid met toekomstbestendige bomen gaat niet over aantallen, maar over kruinvolume. We hebben dus minder bomen nodig, met een groter kruinvolume. We moeten, indien nodig, het bestaande bestand durven uitdunnen, zodat de bomen die behouden blijven meer ruimte krijgen. Dat zorgt ervoor dat een plein, straat of tuin net veel groener kan worden. Size matters, echt wel.

De tweede voorwaarde daarbij is dat we het moeten aandurven om verharding zonder duurzame functie te schrappen. Daar zitten heel wat voordelen aan, die in de hitte-eilanden die onze steden zijn heel belangrijk zullen worden. Er moet minder water afgevoerd worden. Een open groeiplaats met beplanting zal ook minder warmte vasthouden. Dat zijn geen details. De budgetten die daarmee bespaard worden, kunnen door de ontwerper creatief ingezet worden. Het is daar dat een ontwerper een echte meerwaarde kan hebben. En wanneer de ruimte onder de boom zodanig ingericht wordt, dat het afgevallen blad kan blijven liggen, worden onze bomen er ook beter van. Dan groeien ze beter, worden ze groter en hebben ze een grotere impact. Uiteindelijk is er toch geen enkele ontwerper die met trots achter een ontwerp kan staan, in de wetenschap dat de bomen in het ontwerp nooit het vooropgestelde eindbeeld
kunnen halen.  

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details