Praktische opleiding leert nauwe samenhang tussen biodiversiteit en klimaat

Eddy Schabbink, expert biodiversiteit bij opleidingsinstituut IPC Groene Ruimte, kan uren vertellen over de complexe structuur van ons ecosysteem en hoe wij deze balans ingrijpend verstoren. We snappen over het algemeen niet zo veel van de natuur vindt hij. Met de nieuwe leerlijn Biodiversiteit & Klimaat hoopt hij deelnemers het samenspel tussen natuur en de inrichting van onze leefomgeving door een andere bril te laten kijken. Want Schabbink kan er ook somber van worden: “Je hoeft alleen maar naar buiten te kijken om te zien dat we het niet goed doen. Daar kan ik wel eens moedeloos van worden.”

IPC Groene Ruimte organiseerde al jaren tweedaagse trainingen over biodiversiteit, waarin aan de hand van natuurlijke processen de werking van ons ecosysteem werd toegelicht. “De biotiek, alles wat leeft en het voortbestaan daarvan, is primair afhankelijk van 4 eenvoudige voorwaarden; voedsel, vocht, veiligheid en voortplanting. De bodem, het bodemecosysteem, is hierin essentieel. Weet met welk soort gebied je te maken hebt. Ken de fysisch geografische achtergrond van je gebied. Inventariseer de abiotiek (licht, lucht, water, bodem, temperatuur)  als basis voor een goed werkend ecosysteem. Cursisten vonden het prachtig, maar stelden mij na afloop de vraag; hoe pas ik dit toe in de praktijk?”

Dit leidde tot de ontwikkeling van deze zestiendaagse leerlijn waarin verdiepende theorie vertaald wordt naar een actuele casus. “Iedere deelnemer brengt deze casus in, waarin alle theorie uit de opleiding aan bod moet komen. Wij vragen mensen om een ecologische gebiedsanalyse te maken van het eigen gebied. De reis van geomorfologie van het gebied tot aan de bijbehorende vegetatie en fauna. Dat moeten ze aan het einde van de opleiding presenteren.” Voor de cursist is dat een behoorlijke uitdaging, vertelt Eddy. “Hoe ga je je plannen omzetten in een nieuwe werkvorm en het beoogde effect behalen? Dit is vaak echt een struikelblok.” Een goed functionerend ecosysteem vergt ook een andere manier van kijken. “Ecologie is leidend, dan pas de economie. Je onderzoekt dus eerst het gebied, wat voor type is het, wat heeft het nodig? Bodem en water worden sturend, een gedachtegoed  dat ook past bij de nieuwe Omgevingswet waarin een gezonde fysieke leefomgeving centraal staat”

Ook op theoretisch vlak is het voor de cursist aanpoten, want het niveau ligt hoog. “Omdat we echt de diepte ingaan, ligt de lesstof op HBO niveau. Vooral het onderwerp bodem is lastige materie.” Vanwege het praktische karakter is de opleiding bij uitstek geschikt voor professionals die op strategisch, tactisch niveau werken. “Mensen die werken aan beleid en een vertaling moeten maken van beleid naar plannen vanuit provincies, gemeentes en waterschappen, maar ook vanuit adviseursbureaus of zelfs banken.” Het mooiste van de training is de integrale aanpak vanuit al deze verschillende disciplines, vindt Eddy. “Je brengt hiermee ook mensen samen buiten je eigen domein, die met elkaar gaan nadenken over oplossingen. Daar zijn deelnemers nog het meest enthousiast over.”

Na een volgeboekt en geslaagde pilot, gaat de opleiding in september van start. IPC Groene Ruimte biedt de opleiding twee keer per jaar aan en heeft ruimte voor maximaal 16 deelnemers. Met interne en externe experts worden diverse colleges gegeven vanuit de biologie, ecologie en biodiversiteit. 

 “Deelnemers leren de nauwe samenhang tussen biodiversiteit en klimaat. Ik hoor vaak terug dat ze zelden zo tegen de natuur hebben aangekeken. Eén deelnemer vertelde na afloop; ik kan nooit meer  op een normale manier door het bos lopen. Als je eenmaal weet hoe het zit, kun je het niet meer anders zien.”