Houtige gewassen die de sierwaarde van de tuin verlengen tot aan de winter 

Houtige gewassen die langdurig prachtige vruchten en herfstkleuren geven, verlengen de sierwaarde van tuinen, parken en openbaar groen. Daarnaast verhogen ze de levendigheid door tal van vogels aan te trekken. En natuurlijk ook andere fauna, wat de biodiversiteit ten goede komt. Daarom deze editie aandacht voor enkele houtige gewassen die specifiek in het najaar een bijzonder hoge sierwaarde hebben. Aan het woord is Jules Klees, die als gepensioneerd tuintechnicus en trouw lid van de Nederlandse Dendrologische Vereniging (NDV), veel kennis in huis heeft en de ‘tuinpareltjes’’ kent.

“Bij een excursie van de NDV leerde ik een echte ‘herfstparel’ kennen. Een aanrader voor iedereen die eens iets anders wil dan de gewone kardinaalsmuts, namelijk de Euonymys grandiflorus ‘Red Wine’. In de zomer heeft hij opvallend grote ivoorwitte bloemen en in augustus begint het blad in de kruin al voorzichtig te verkleuren. Die verkleuring zet de maanden daarna door tot adembenemende paarsrode tinten. Wanneer het blad valt, vormt het dankzij de hardheid ervan een kleurrijk tapijt dat een tijdlang blijft liggen. Alsof dat nog niet genoeg is, geeft hij ook nog eens prachtige vruchten die in oktober lichtroze verkleuren. Deze blijven relatief lang hangen én ze worden niet snotterig, wat bij vruchten een bezwaar kan zijn. Een echte showstopper die ook nog eens voor nagenoeg elke tuin geschikt is omdat hij maar weinig eisen stelt. Een betere tip kan ik bijna niet geven”, lacht Klees.

De lijsterbes staat vaak niet bovenaan het lijstje van groenprofessionals. Immers, de gebruikelijke soorten zijn gevoelig voor schurft en de rode besjes geven weinig plezier, aangezien de merels deze al vroeg in het seizoen achter de kiezen hebben. “Wat ik echter bij de NDV leerde, is dat de wit-dragende lijsterbessen veel minder schurftgevoelig zijn. En de vogels laten de bessen lange tijd links liggen tot ze echt niks beters kunnen vinden. De Sorbus hupehensis ‘November Pink’ draagt witte bessen die later lieflijk roze verkleuren. Maar voor de groenprofessionals die op zoek zijn naar een kleiner, meer struikachtig gewas, adviseer ik de volgende soorten: Sorbus cashmiriana, Sorbus vilmorinii, Sorbus koehneana of de dwergsoort Sorbus frutescens.

Sierappels mogen tussen het groen eigenlijk niet ontbreken omdat ze in het voorjaar beeldschone bloesem vormen en in het najaar een lust voor het oog zijn. “Én het voordeel is dat sierappeltjes, wat officieel eigenlijk bessen zijn, meestal pas laat in het seizoen gegeten worden.” De volgende soorten zijn volgens Klees aanbevelenswaardig: de felrode Malus ‘Red Sentinel, de oranjerode Malus ‘Evereste’, de intens gele Malus ‘Golden Hornet’ en de oranjegele Malus ‘John Downie’. “De eerste drie geven dragen enorm veel vruchten en alle vier zijn ze weinig schurftgevoelig, mits ze op een voedselrijke grond staan. Bovendien zijn de appeltjes van de John Downey heel lekker van smaak.”

Volgend jaar bestaat de NDV 100 jaar. Haar 800 leden bestaan uit groenprofessionals en liefhebbers die zich de kennis van houtige gewassen eigen willen maken. Het jaarprogramma bestaat uit tal van leerzame en inspirerende activiteiten, zoals excursies, lezingen en cursussen. Daarnaast biedt het platform een bron van informatie en interessante contacten. Op het programma van 2024 staan onder andere excursies naar enkele parken, waaronder kasteel Sypesteyn en buitenplaats Gooilust. Ook is er een dagexcursie gepland naar Arboretum Bokrijk in Genk (B), evenals een bezichtiging van de Tuinen van Appeltern, gecombineerd met een bezoek aan de Robbenkampen in Dreumel. Men mag altijd een dag vrijblijvend meegaan op excursie. Een jaarlijks NDV-lidmaatschap bedraagt voor bedrijven en instellingen € 66,-. Meer informatie: www.dendrologie.nl.