‘Ieder sub-ecosysteem zijn eigen ontwerp’

“Direct na mijn studie Tuin- en Landschapsinrichting aan Van Hall Larenstein ben ik voor een groot bureau gaan werken. Veel openbare ruimtes ontworpen: parken, pleinen en stedenbouwkundige ontwikkelingen. Erg leuk en leerzaam. Ik raakte er meteen geboeid door de grote schaal en de context van een plek. Maar ik kreeg uiteindelijk moeite met de complexiteit van informatiestromen, met de vele stakeholders en de compromissen die je moet sluiten om een uitvoerbaar plan te kunnen maken.  

Uiteindelijk ben ik me daarom gaan toeleggen op tuinen en voor mezelf begonnen. Eerst in Nederland en later vanuit Canada, waar ik een paar jaar geleden naartoe verhuisd ben. Omdat ik op zoek was naar een nieuwe droom en meer ruimte. 

Vanuit een zelfgebouwd huis op Saturna Island, voor de kust van Victoria in British Columbia, ben ik mijn ontwerpstudio weer aan het opbouwen.  En dat is wennen. Ik moet mijn ontwerptools en -visie hier weer behoorlijk aanpassen en wordt me daardoor nog meer bewust van de context. Juist hier valt me op hoe het geschoren grasveld vanuit de suburbs van de Verenigde Staten de rest van de wereld heeft veroverd. Hoe de Britse, Victoriaanse tuincultuur, dus het overbrengen van exoten naar een tuin en die maken tot een verzameling van planten, ook hier in Canada gemeengoed is geworden. 

Terwijl ik denk dat we weer terug moeten naar hoe originele bewoners van een landschap omgingen met het landschap. Daar wordt ik me steeds meer bewust van. 

Daar ligt de kracht van een verantwoorde, natuur-inclusieve en veerkrachtige buitenruimte.

“Je zou het misschien niet verwachten in een uitgestrekt land als Canada, maar steden zijn hier stuk voor stuk gebouwd volgens een zeer dominant en rigide grid-systeem. Dat biedt weinig ruimte voor spontaniteit. Het denken in groenstructuren die kunnen worden gekoppeld aan de organische groei van steden in Europa kent men hier niet. En dat brengt best wel een armetierige groenstructuur teweeg. Nederland en Europa lopen wat dat betreft jaren voor op Noord-Amerika en Canada. 

Natuurlijk bestaat hier echte wildernis, maar tegelijkertijd zie je dat ook hier mensen constant bezig zijn om die wildernis te cultiveren en te structureren. En dat zie je terug in hun tuinen.

Nu ik van een afstand naar Nederland kan kijken, zie ik dat we het in ons kikkerlandje eigenlijk best goed voor elkaar hebben. Dat we qua landschapsinrichting mijlenver voor lopen op andere landen. Wanneer ik hier op het vliegtuig naar Nederland stap en de strak gemaaide gazons met gecultiveerde rijen coniferen zie, denk ik vaak ‘man, man, man, dat kan toch veel beter? Er liggen zoveel kansen om de biodiversiteit te verrijken!’. Vergelijk dat eens met de bermen in Nederland die steeds vaker niet gemaaid worden en hoe dat gewoon geaccepteerd wordt door het grote publiek. Dat is hoopgevend en inspirerend.

Langzaam zie ik een tegenbeweging ontstaan tegenover wat ik ‘Luxury tuinen’ noem. Tuinen waar het alleen maar draait om luxe/bling-bling en niet om het groen of de materialen die we gebruiken en of die wel echt duurzaam zijn. Tuinen die meer zijn dan het zwembad, het terras en de jacuzzi. Sinds ik in Canada woon, wordt me steeds duidelijker dat een tuin in Groningen niet hetzelfde kan zijn als een tuin in de Randstad of Limburg. Want een ander landschap vraagt om een ander ontwerp. Eigenlijk wil je op zandgrond niet dezelfde bestrating gebruiken als op veengrond. Ieder sub-ecosysteem verdient een eigen ontwerp. Ik hoop dat we daar naartoe gaan bewegen.”  

Andrew van Egmond
Ontwerp van Tuin & Landschap