Weten hoe een boom op een nieuwe groeiplaats tot wasdom kan komen

Bomen spelen een belangrijke rol in de verbetering van onze leefomgeving. Bomen verdienen dus een goede verzorging. Van groeiplaatsverbetering en snoei tot succesvol verplaatsen en de beste nazorg van grote bomen: idverde Bomendienst doet het allemaal. Tom Corton, Hoofd Uitvoering van specialistische boomverzorging bij de organisatie, vertelt: “Hoe groot de uitdaging ook is, we bedenken altijd een praktisch uitvoerbare oplossing voor vitale en gezonde bomen die bijdragen aan het toekomstbestendig maken van onze leefomgeving.”

Vooral bestaande (grote) bomen zijn van groot belang voor onze leefomgeving. Bomen zorgen bijvoorbeeld voor verkoeling, het vastleggen van CO2, verbetering van de luchtkwaliteit, vergroting van de (bio)diversiteit en verbetering van de waterhuishouding in steden en dorpen. 

De waarde van bomen wordt alleen maar groter naarmate ze ouder worden. Maar soms kan een boom niet op zijn oorspronkelijke plek blijven staan. De boom omzagen is zonde: daarom is verplanten dé oplossing om de opgebouwde waarde van een boom te behouden. Zo behoud je het kapitaal, alleen op een nieuwe plek. 

Corton legt uit: “De afgelopen 50 jaar heeft idverde Bomendienst steeds meer wetenschappelijke- en praktische kennis opgebouwd als het gaat om het verplanten van grote bomen. We weten inmiddels heel goed welke stappen we moeten doorlopen om ervoor te zorgen dat de boom op zijn nieuwe groeiplaats tot volledige wasdom kan komen. Want uiteindelijk is dat het doel: een verplanting is pas succesvol als een boom op zijn nieuwe plaats bij kan (blijven) dragen aan een gezonde leefomgeving.”

Besluit je om een boom te verplanten? Dan start je met goed vooronderzoek. Corton legt uit: “Voor de verplanting beginnen we met een verplantbaarheidsonderzoek. Zo brengen we een aantal aspecten in beeld om te bepalen of we de boom succesvol kunnen verplanten. Is de slagingskans goed? Dan is verplanten geen probleem. Maar soms, zeker bij grotere en oudere bomen, neemt de voorbereiding meer tijd in beslag. Zo optimaliseren we de slagingskansen voor verplanting.”

Om het verplanten goed te laten verlopen, is de toekomstige groeiplaats minstens zo belangrijk. Corton: “De groeiplaats moet van goede kwaliteit zijn om een boom verder te laten groeien. Denk bijvoorbeeld aan genoeg boven- en ondergrondse ruimte. Zo zorgen we voor optimale groeiomstandigheden qua vocht, voeding en zuurstof.”

En dan is het tijd voor het echte werk: het verplanten. De optimale methode om een boom te verplanten wordt in het vooronderzoek bepaald. “Er zijn meerdere verplantmethodes”, legt Corton uit. “We kunnen ondersteund verplanten, onverpakt verplanten of we gebruiken een verplantmachine. Met de inzet van een van onze verplantingsmachines staat de boom in een handomdraai op een nieuwe locatie. Het uitgangspunt is in alle gevallen om een goed geprepareerde kluit mee te nemen tijdens het verplanten. Daarmee vergroot je de slagingskans en dat wil je natuurlijk.”

Ten slotte is nazorg belangrijk. “We controleren de boom op zijn ontwikkeling en we bemesten en bewateren ‘m waar nodig. Voldoende water op de juiste momenten stimuleert de ontwikkeling van nieuwe wortels. Door deze intensieve nazorg behalen we een slagingspercentage van 99%. Zo is verplanten zeker de moeite waard.”

“Wil je weten welke waarden van een boom wij behouden en verplaatsen? Ook dat kunnen we laten zien”, vertelt Corton. “Het softwareprogramma i-Tree berekent de waarde van je bomen. Deze berekening kan op boomniveau, maar ook op park-, stedelijk- of wijkniveau. Zo berekenen we bijvoorbeeld de mate waarin een boom de luchtkwaliteit verbetert, het verkoelingsvermogen, hoeveel CO2 er vastgelegd wordt en hoeveel waterafstroom vermeden wordt. Deze rekenmethode geeft opdrachtgevers inzicht in de waarde die men verplaatst en daardoor behoudt. Zo onderbouw je cijfermatig wat verplanting kan doen om de leefomgeving van de bewoners te optimaliseren.”

“Hoe je het ook wendt of keert: een goede boomverzorging is noodzakelijk voor het behoud van de waarde. Bomen zijn essentieel voor een gezond leefklimaat en verfraaien ons straatbeeld. Daarvoor mogen we ze best bedanken met de beste zorg.”