‘Bij een groeiende stad hoort ook meer en beter groen’

Elke groeiende stad heeft een visie nodig op het gebied van groen. Geertje Wijten is strategisch beleidsadviseur voor de gemeente Amsterdam en werkt aan de Groenvisie 2020-2050. “Het nieuwe groen moet wat toevoegen voor de stad én de inwoners.”

Steden hebben te maken met steeds meer uitdagingen op groengebied. Van het verlies van biodiversiteit, tot klimaatadaptatie en het bieden van een gezonde leefomgeving voor inwoners. “Dat was voor Amsterdam de reden om in 2018 te beginnen met het opstellen van de Groenvisie. Elk stadsdeel had eigen beleid, maar er was nog geen eenduidig plan voor groen op gemeenteniveau.”

Wijten vertelt over de start van het proces: “Om inzichten te verzamelen, organiseerden we bijeenkomsten met inwoners. De stad heeft veel actieve bewoners die zich graag inzetten voor groen. Die kennis en ideeën moet je zeker gebruiken.”

De uiteindelijke Groenvisie van Amsterdam heeft vier kernpunten volgens Wijten. “Ten eerste focussen we op groen dat meer bijdraagt voor mensen en dieren in de stad. Dus liever geen monocultuur, maar meer bloemrijk grasland.” Het tweede principe van de visie draait om voldoende groen voor alle Amsterdammers. ”Ook in een groeiende stad moet groen voor iedereen toegankelijk zijn”, legt Wijten uit. 

Ten derde wil Amsterdam natuurinclusief zijn, dat is breder dan groen. “Om meer biodiversiteit in de stad te krijgen, kijken we bijvoorbeeld ook naar de inrichting van kademuren en oevers en willen we een betere waterkwaliteit. We hebben ook de ambitie om in 2030 ecologisch groenbeheer als norm in de stad te hebben.”

Tot slot wil de gemeente samen aan het groen werken. “Zowel binnen als buiten de gemeentelijke organisatie heb je elkaar nodig om al dat groen goed te kunnen aanleggen en onderhouden. Daarbij spelen ook bedrijven en bewoners een belangrijke rol.”

“Het nieuwe groen dat de gemeente aanlegt moet bijdragen op het gebied van klimaatadaptatie, biodiversiteit, een gezonde stad en het sociale welzijn.” Hoe zit dat met sociaal welzijn en groen? Wijten legt het uit. “In Amsterdam hebben heel veel mensen geen tuin, en we zien dat meer en beter groen het straatleven aanwakkert. Mensen maken dan makkelijker contact met elkaar, en worden ook blij van stoepen waar ruimte is voor groen.” 

Voor een grote stad is klimaatadaptatie ook ontzettend belangrijk. “Er zijn een aantal plekken in Amsterdam waar hittestress is. Groen is niet de volledige oplossing, maar het helpt altijd. Daarom vinden we als Amsterdam bomen ook zo belangrijk. Ze zorgen bijvoorbeeld voor schaduw en koelte.”

Wijten vat de visie van Amsterdam op groen heel kort samen: “We redeneren nu steeds vaker vanuit het idee ‘groen, tenzij’. Door zo naar de straten te kijken, zie je opeens veel meer plekken waar groen mogelijk is. Dat klinkt alleen makkelijker dan het is, want het is natuurlijk wel belangrijk dat het nieuwe groen in de stad past. We moeten rekening houden met kabels en leidingen onder de grond, drukke plekken waar nieuw groen misschien vertrapt wordt, en het bijhouden van al dat nieuwe groen.”

“Het mag natuurlijk niet bij een visie alleen blijven. De komende jaren is het belangrijk om de visie verder om te zetten in acties. Niet alles kun je binnen een paar jaar regelen, maar daarom is het ook een visie tot 2050. Het is mooi om te zien dat we elke keer weer een nieuw stapje zetten.”