Boomrooijerij Weijtmans over aanplanting en beheer van eikenbomen

Zet honderdduizend mensen of dieren bij elkaar, van voetbalsupporters, carnavalsvierders tot kippen en varkens en het is volgens Kees Weijtmans van de gelijknamige boomrooierij uit Udenhout vragen om problemen. “Ook bij eikenbomen gaat het mis als er teveel van dezelfde soort bij elkaar staan. Het evenwicht is verstoord en de natuur krijgt geen kans om te herstellen.”

Boomrooierij Weijtmans bestaat inmiddels 100 jaar. “In al deze jaren merk ik een verschuiving in de vraag naar onze werkzaamheden. Het gaat niet meer alleen over het rooien en snoeien van bomen, het gaat steeds vaker over de aanleg en het onderhoud van het groen en de bestrating. Ik vind het wel belangrijk dat we blijven nadenken over het plaatsen van bomen; specifiek over soort en ruimte.”

Het ontbreekt volgens Weijtmans aan biodiversiteit. “De overlast van luizen en eikenprocessierupsen neemt toe. We blijven bestrijden, maar het probleem is niet verholpen. Het is belangrijk om te zorgen dat ze geen schijn van kans hebben en de enige oplossing is het natuurlijk evenwicht herstellen. Bijvoorbeeld door natuurlijke vijanden als vogels weer een kans te geven.” 

Het is een thema waarover Weijtmans graag in discussie gaat. “We hebben jongeren in de winter uitgedaagd een plan te ontwikkelen en daarmee een antwoord te formuleren op de vraag; hoe in Nederland het arsenaal aan bomen op een duurzame manier te vergroten. Voorheen lag de verantwoordelijkheid van bomenbeheer bij het ministerie. Vandaag de dag beslissen gemeenten en provincies hierover. Nog steeds blijft de uitdaging om 100.000 hectare bos erbij bij te planten; er is geld voor vrijgemaakt. Maar daarnaast hebben we ook andere uitdagingen; het aanleggen van wegen of de hoeveelheid stikstof verminderen. We hebben alle ingrediënten om een lekkere taart te bakken, maar we kunnen de bakker niet vinden.” 

Er is een wereld te winnen in het thema hoe we vandaag de dag naar bomen kijken. “Huizen in een omgeving die rijk is aan prachtige bomen zijn meer waard. Als je vervolgens de waarde van de boom uitrekent en ziet hoe we ermee omgaan, dan klopt er iets niet. Vaak telt slechts het aantal bomen en is de kwaliteit ondergeschikt. We hebben in Nederland ook veel boomsoorten, die hier niet thuishoren. Dennensoorten die voorkomen in Scandinavische gebieden, maar die het hier goed doen. De Letterzetter, een keversoort, gedijt daar goed bij, maar ook daarvan zijn er teveel. Na drie droge zomers en een fikse storm in 2018 is veel dennenhout blijven liggen; nu wordt 350.000 hectare aan dennenbomen gekapt omdat ze het loodje leggen, veroorzaakt door die kever. Ook de toenemende droogte heeft geen positieve bijdrage aan de stand van de bomen. Jarenlang was het beleid van natuurlijke ontwikkeling en daarom is er nauwelijks iets aangeplant. Nu moet er weer 100.000 hectare bos bijkomen.” 

Bioderversiteit is voor Weijtmans het toverwoord. “Staan te veel bomen van dezelfde soort bij elkaar dan vraag je om problemen. Daar moet je bij beheer en aanplanting rekening mee moeten houden. De laatste tientallen jaren zijn de struikvormers eruit gehaald en kwam gras ervoor in de plaats. Nu tref je er geen pierworm meer aan. Logisch dat het aantal mussen afneemt, ze hebben niets te eten. We mogen er met zijn allen beter over nadenken.