Stichting Steenbreek ziet overal kansen voor vergroening. Van grijs naar groen

Stichting Steenbreek slaat de handen ineen met gemeenten, inwoners en bedrijven om lokale netwerken op te zetten en Nederland te vergroenen. Sinds de oprichting in 2015 zijn er al 160 gemeenten aangesloten en talloze groene initiatieven gerealiseerd. Maar er ligt nog genoeg steen om te breken. Roel van Dijk vertelt waar kansen liggen voor een groene, klimaatbestendige en gezonde omgeving. 

Het besef groeit dat versteende tuinen een negatieve invloed hebben op de biodiversiteit en de klimaatadaptatie en het aantal tuinen in Nederland groeit nog steeds. “De komende 10 jaar moeten er een miljoen woningen gebouwd worden en we zien al dat projectontwikkelaars de openbare ruimte steeds vaker groen inrichten met het oog op de biodiversiteit, maar bewoners van de nieuwbouw vergroenen hun tuinen nog lang niet altijd. De vraag is hoe we die bewoners mee kunnen nemen in de positieve effecten van een groene tuin, nog voordat ze de sleutel krijgen. Dat kan bijvoorbeeld door hen een tuinontwerp aan te bieden.  Zo wordt het nieuwe openbare groen versterkt én krijgen we er met de tuinen in één klap behoorlijk wat groen bij.”

De ruimte om nieuwe woningen te bouwen, wordt steeds beperkter in ons land. Om deze toch zo veel mogelijk groen in te richten ziet Van Dijk kansen voor gezamenlijke groene tuinen, “We moeten de openbare ruimte die er is goed benutten. Gezamenlijke tuinen kunnen veel bieden. Initiatieven die gedragen worden door meerdere partijen en waarbij de verantwoordelijkheid ook bij meerdere partijen ligt, bieden perspectief. In Spijk bijvoorbeeld heeft de Stichting Actief Spijk het oude asfaltrijke centrum omgetoverd tot een groen dorpshart, waar mensen samenkomen. Het onderhoud wordt verzorgd door de bewoners, die daardoor niet alleen genieten van groen, er ontstaat ook een hechtere dorpsgemeenschap. Ze wonnen er de Steenbreek Trofee 2019 mee.”

Gemeenten zien steeds meer in dat ze overtollig asfalt groen willen maken. En dat hoeft niet altijd betekenen dat alles op de schop moet. Door groen uit te breiden en te verbinden ontstaan er groene hotspots, ook binnen de bebouwde kom. “Kijk maar naar het Singelpark in Leiden. De gemeente heeft daar het groen rondom de singels met elkaar verbonden tot een groene ader die het oude centrum ‘ommuurd’. Een prachtig wandel- en recreatiegebied in een sterk verdichte stad.” Ook ontstaan er steeds meer geveltuinen, kleine stukjes groen die hele straten kunnen opfleuren en, zeker voor insecten en bijen, fantastisch zijn. Alle beetjes groen helpen.”  

Recent focust Stichting Steenbreek in samenwerking met provincie Zuid-Holland en IVN op het vergroenen van bedrijventerreinen, waarvan op dit moment gemiddeld genomen slechts 1% groen is ingericht. “Bedrijventerreinen zijn vooral effectief ingericht, maar hitte en hoosbuien doen die effectiviteit steeds meer teniet. Productieprocessen in warme hallen komen stil te liggen en laaddocks lopen onder. Daar moet iets aan gebeuren. Van de daken is 90% onbenut, daar kunnen we zeker een deel van vergroenen.” En hoewel groene daken best wel wat voeten in de aarde hebben, zijn groene gevels en het beplanten van de gebieden tussen de panden door eenvoudig te realiseren. “Het zou mooi zijn als bedrijventerreinen geen onveilige achteraf plekken zijn, maar groene wandelgebieden.”

Van Dijk denkt dat de behoefte aan groen de komende jaren alleen maar zal toenemen. “Iedereen heeft natuur nodig en zeker nu we meer thuiswerken denk ik dat men meer waarde gaat hechten aan een groene omgeving.